নাগভীড়

নাগভীড়

বহুদূৰৈৰ ক’ৰবাৰ পৰা

চলি আহি আছিল

আৰু এতিয়া নিজৰ ঠাইত ৰৈ

বহুপৰ ধৰি জিৰাই আছে,

কিমানদিনৰ পৰা

ডাঙৰ জংচনৰ ষ্টেচনৰ ভীৰত

লিখা থকা

এটা সৰু নাম আছিল,

এতিয়া ভীৰৰ পৰা পৃথক

পুৰণি ঘন সেই গছবোৰৰ ছাঁত

সঁচাকৈয়ে আছে নাগভীড়

এটা সৰু ৰেলষ্টেচন ৷

এটা সৰু

এটা ডাঙৰ

দুটি লাইন থকা

দুখন প্লেটফৰ্মৰ মাজত

ইফালৰ পৰা সিফাললৈ বিয়পা

আৰু শীতৰ কোমল ৰ’দত

ফুলি-ফুলি উঠা

আগৰাতি

দেখা সপোনত

লুকা-ভাকু খেলি এতিয়ালৈকে,

তাত, দূৰত পৰি থকা

শিলৰ সেই বেঞ্চত

সকলোৰে পৰা আঁতৰি বহা

প্ৰেমিকৰ এটি যোৰ,

বাকী থকা প্ৰেম-প্ৰসঙ্গৰ সূত্ৰবোৰ

পুনৰ যোগ দিবলৈ

মনেবিচৰা নিৰ্জন পৰিবেশৰ সন্ধানত

সেই যুগলৰ

ক’লৈকো যাবলগীয়া নাই,

ওচৰ-পাজৰৰ গাঁৱৰ পৰা

আৰু সম্মুখৰ বস্তিৰ ফালৰ পৰা

আহিব ধৰা নিজৰ যাত্ৰীসকলৰ বাবে

আহি অপেক্ষা কৰি থকা

পুতলা ডবাৰ ৰেলখনৰো

কোনো লৰা-লৰি নাই,

আকাশ-দলঙৰ পৰা চালে

কিমান বেলেগ আৰু কিমান দূৰলৈ

গৈ থকা দেখা যায়

ৰেলৰ চিৰিবোৰ

বেলেগ দেখা যায়

বৰাড়ী মানুহৰ বগা টুপিবোৰ

আৰু বেলেগ দেখি

কাষ্টা মাৰি পিন্ধা

ন’গজ দীঘল হাতে-বোৱা ধুতিত

বৰাড়ৰ  পাৰম্পৰিক গৃহিণীবোৰ ৷

ৰ’দ আৰু ছাঁৰ মাজত

এফালে ৰৈ

বাট চাই থকা সময়

ঠিক একেদৰেই ৰৈ আছে,

ইফালে কিছু লৰা-ধপৰা যেন

ব্যস্ততা

এইবাটে ওলাই

কোনো ঠাই গৈ পাবলগীয়া

সিফালৰ পৰা আহিবলগা

ডাঙৰ এক্সপ্ৰেছগাড়ীখন আহি

নিজবেগে পাৰ হৈ যাব লগা আছে ৷

সিফালে,

য’ত কোনেও বাট নাচায়

ক’তো ৰৈ

কাৰোবাবে…

(বৰাড়: মহাৰাষ্ট্ৰৰ নাগপুৰ অঞ্চল)

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল; অনুবাদ: ডঃ মাখন লাল দাস

দেওবাৰৰ ৰাতিপুৱা

লগত যদি থাকে

কোনো কথাচহকী বন্ধুৰ ফোন নম্বৰ

তেতিয়া দেওবাৰৰ ৰাতিপুৱাটো

হৈ পৰে গুলজাৰ আৰু ভৰপূৰ,

এই কিছুসময় আগতেই

আমনি কৰিছিল মনটোৱে

মোৰ চহৰৰ পৰিচয়হীনতা

আৰু পুৰণি লোক হেৰাই যোৱা কথাকে লৈ,

যেনেদৰে হৈছিল আমাৰ ইয়াত

জাৰকালিৰ ৰাতিপুৱা

পুৰণিগছ থকা চাৰিআলিটোত

ৰ’দৰ উম লৈ লৈ, জিলাপীৰ সোৱাদ

তেনেদৰে অলকাপুৰীতো

হয়তো মানুহ গোট খাই আছে

হাটে চাৰিআলিয়ে

সজোৱা-পৰোৱা দোকানত

কথকী বন্ধুৱে

কথাৰ পাকতে লৈ যাব পাৰে

বিক্ৰমাদিত্যৰ উজ্জয়িনীৰ পৰা

মান্ডৱ মহলৰ যাত্ৰাত,

বিন্ধ্যাচল আৰু সাতপুৰাৰ উপত্যকাত

দেখুৱাব পাৰে

মেঘৰ খেল

নীলা কুৱঁলীৰ স'তে ৰ’দৰ মিলন,

তাত গাইডবোৰে সজাই-পৰাই ৰাখিছে

ৰূপমতীৰ প্ৰেম কাহিনী

তাত আজিও গায়

ভূপ ৰাগত ৰাজ বাহাদুৰে

তাত আজিও

জল-ক্ৰীড়া কৰে পৰীবোৰে

চম্পা পুখুৰীত

ফুলি থাকে ফুল, পুৰণি তালত,

কেনেকুৱা যে আছিল চাগে

ৰজা আৰু ৰাণীৰ দেওবাৰৰ ৰাতিপুৱাবোৰ

এনেকুৱা চিন্তাহীনতা আৰু আৰামৰ

কোনো কথাচহকী বন্ধুৰ স’তে

অতিবাহিত কৰা,

চকুৰ পচাৰতে মহলৰ পৰা ওলাই

ওঙ্কাৰেশ্বৰ ঘাটত,

আন কাৰোবাৰ ভাগ্যতনো ক’ত

তেনে দেওবাৰৰ ৰাতিপুৱা,

যেনেকুৱা আমাৰ ইয়াত…..

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল

অনু: ডঃ মাখন লাল দাস

বত্ৰিশ পুতলাৰ সিংহাসন....

অন্যায় আৰু অনাস্থাৰ

এনে কুসময়তো

তেওঁলোকে ৰচি আছে

সাঁচি ৰাখিছে

বিশ্বাসত আস্থা

আৰু ইতিহাসৰ দিনৰ সময়বোৰ

যিবোৰ পাৰ হৈ যোৱা

ভালেমান দিন হ’ল,

তথাপি

তেওঁলোকৰ বিশ্বাস আছে

ন্যায় শাসনৰ,

তেওঁলোকে গঢ়ি আছে

বত্ৰিশটা চিৰি

আৰু এখন সিংহাসন,

তেওঁলোকৰ বিশ্বাস আছে

ন্যায়ৰ পক্ষ ল’বলৈ

উভটি আহিব

বত্ৰিশ পুতলা,

তেওঁলোকে মাতি আছে

সময়ক

যি এতিয়া মাথো এক ইতিহাসৰ কাহিনী…

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল

অনু: ডঃ মাখন লাল দাস

সপোনত পোহৰ….

এটা সপোন

সপোনত ৰ’দ

ৰ’দত পাহাৰ,

পাহাৰ খহি আছে

শেষ হ’ব ধৰিছে

বৃক্ষ-বীথিকাৰ ৰহস্যময় সংসাৰ

বাহিৰত

ফুলি আছে

এপাহি ফুল

ভিতৰত

অন্ধকাৰ গভীৰ,

লেমৰ ধিমিক-ধামাক পোহৰত

বিয়পিব ধৰিছে সপোন

সপোনত পোহৰ

পোহৰত মত্স্যকণ্যা,

মত্স্যকণ্যাই ফুৰাই আছে

ফুৰাই আছে

নিজৰ সঙ্গত

অতিপাত গভীৰ সেউজ ঘন

অকোৱা-পকোৱা বাটেৰে

বাৰে বাৰে, বাৰে বাৰে,

এতিয়া আৰু নহয়

গোটেই দুপৰীয়া ৰ’দত বাট বুলা

সহ্য কৰা

আলিবাটৰ তপত অনুভৱ

এতিয়া অকলে

সহ্য কৰা নাযায়

আগৰ দৰে৷

নাজানো ক’ত ক’ত যে

বাটকুৰি বাই ফুৰিলোঁ

এই ঠাই পোৱাৰ আগতে,

এতিয়া হেৰাবলৈ নিদিবা

এই ঠিকনা

লাগিলে ময়েই হেৰাই যাওঁ,

মোক নুসুধিবা

মোৰ অন্তিম ইচ্ছা

নাইবা মোক যাচক হ’বলৈও নিদিবা,

তোমাৰ কেশ-ছাঁয়াতে

তৃপ্ত হ’বলৈ আছে মোৰ তৃষ্ণা

মোৰ মুক্তি,

তোমাৰ কোলাত

মোক শুবলৈ দিয়া,

ইয়াত বিয়পি আছে পোহৰ

মোৰ চাৰিওপিনে,

এটি অঙঠা জ্বলিছে

উম দি আছে

এটি সপোন জাগিব ধৰিছে

সপোনত পোহৰ

পোহৰত মত্স্যকণ্যা,

মত্সকণ্যাই মাতি আছে

নিজৰ কাষলৈ,

নিজৰ লগত লৈ

ফুৰাই আছে

অতিপাত ঘন, সেউজে ভৰা

অকোৱা-পকোৱা বাটেৰে

বাৰে-বাৰে, বাৰে-বাৰে…

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল

অনু: ডঃমাখন লাল দাস

অধীৰ স্বপ্ন

নকৰিবা কোনো প্ৰশ্ন

হে অধীৰ স্বপ্ন৷

ভাঙি গ’ল টোপনি

আৰু এতিয়া

অশান্ত সমুদ্ৰ ৷

ৰোৱা, ৰ’বলৈ দিয়া

অৰাজক লহৰ বোৰক৷

সমুদ্ৰ আৰু সপোনৰ মাজত

য’ত বিলীন হ’ব ধৰিছে

বিভাজক ৰেখাবোৰ

আকাশ নিৰাকাৰ৷

দিশবোৰ মুকলি হ’ব, সৌপিনে

চিকমিকাই আছে

লাৱণ্যময়ী দেহাকৃতিবোৰ

দিগন্তত

প্ৰকাশিত হ’ব ধৰিছে

পালতৰা নাওঁবোৰ৷

আৰু সমুখত

পাৰাপাৰ অপাৰ৷

নাজানো কেতিয়া, ক’ৰ পৰা

আৰম্ভ হ’ল

তোমাৰ-মোৰ যুগ্ম-যাত্ৰাৰ

সেই গন্তব্যস্থল৷

সকলো হ’বলগীয়া আছে

সুখ-দুখৰ সিপাৰে

তাত, নিজৰ সেই গন্তব্যস্থল

পোৱাৰ পাছত৷

তাত, যেতিয়া সপোনত

হয়তো হৈ আছে

বিলীন

নিদ্ৰা, অনন্ত৷

তেতিয়া নিজৰেই প্ৰতি হৈ

প্ৰশ্নাতীত তুমি

তাতেই গাবা

জীৱন-মুক্তিৰ গান৷

ঘটিত হ’বলৈ দিবা

চমত্কাৰ, সেই সৃষ্টিৰ…..

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল

অনু: ডঃ মাখন লাল দাস

কেশক’লা উপত্যকা

চকু মুঁদি পৰি আছে

ৰ’দত

সপোন দেখি

মুগ্ধ হৈ

নিজৰ সপোনত ৷

ৰ’দত

ফুলি আছে

সপোন

কামনা জগাব ধৰিছে

এপাহ হালধীয়া বনৰীয়া ফুলে৷

সূৰ্যস্নান কৰি

নিৰ্বসন হৈ পৰি আছে

উপত্যকা৷

এখন নৈ উফন্দি আহিছে

মেঘবোৰত

চিকমিকাইছে

পালতৰা উজ্জ্বল নাওঁ৷

হয়তো

অভিসাৰলৈ ওলাইছে

নীলা নদীৰ ৰাণী

অৰ্দ্ধ-নিদ্ৰামগ্নাৰ দৰে

বিভোৰ হৈ

সপোনত   ৷৷

মূল: (হিন্দী) সতীশ জয়চৱাল (১৭  নবেম্বৰ ১৯৭৯)

অনু: ডঃ মাখন লাল দাস

শব্দৰ ৰঙেৰে..

তাই

নিজৰ লেখনীবোৰ
পঢ়িবলৈ লোৱাৰ আগতেই
কোনোবাই সকলো শব্দ চুৰ কৰি নি
তাৰ তলত লিখি দিয়ে
নিজৰ নাম

স্বাধীনতা আৰু ক্ষুধা
তাইৰ প্ৰয়োজনৰ শব্দ
মানুহৰ প্ৰয়োজনত
দেখা যায় অন্তৰ্ভুক্ত

চকুলো পি পি
ডাঙৰ হৈ পৰিছে তাইৰ দুচকু

নিজৰেই চকুৰ
নিমখ খাইছে তাই
এতিয়া কিদৰে নিমাতে থাকে
নিজৰেই চকুৰ বিৰুদ্ধে

বিলাসপুৰৰ বিখ্যাত কবি সতীশ জয়চৱালৰ  शब्दों के रंगों से 

কবিতাৰ অনুবাদ৷